SPIS TREŚCI:

1. Założenia Szkolnego Programu Profilaktyki

2. Cele Szkolnego Programu Profilaktyki

3. Podstawa prawna

4. Działalność wychowawcza i profilaktyczna

5. Szczegółowe zadania Szkolnego Programu Profilaktyki

6. Przewidywane efekty działań profilaktycznych

7. Procedura badania efektywności programu

8. Wykaz literatury 

1. ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI.

Szkolny program profilaktyki oparty jest to projekt systemowych rozwiązań w środowisku szkolnym, który uzupełnia wychowanie i ukierunkowuje je na:

- wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami, jakie zagrażają prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu;

- ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które zaburzają prawidłowy rozwój ucznia i dezorganizują jego zdrowy styl życia;

- inicjowanie i wspomaganie czynników chroniących (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi ucznia i jego zdrowemu życiu (Gaś, 2003, 2006).

Szkoła z racji swoich funkcji zobowiązana jest do wczesnego rozpoznawania problemów i podejmowania działań profilaktycznych, wychowawczych, terapeutycznych i korekcyjnych. Działania podejmowane w V Liceum Ogólnokształcącym są zgodnie z przyjętym planem pracy na prośbę ucznia, nauczyciela, rodzica lub w wyniku zaistniałej sytuacji problemowej. Oddziaływania psychologiczno – pedagogiczne obejmują wszystkich uczniów oraz rodziców.

Program profilaktyki jest oparty na diagnozie potrzeb uczniów oraz na stałym partnerskim współdziałaniu wszystkich nauczycieli, pedagoga szkolnego, higienistki szkolnej, pozostałych pracowników szkoły, rodziców, również z różnymi podmiotami mogącymi mieć wpływ na pomoc. W zakresie profilaktyki wychowawczej prowadzona jest systematyczna obserwacja uczniów w celu rozpoznania, zdiagnozowania warunków życia i funkcjonowania uczniów napotykających na trudności dydaktyczne i sprawiających problemy wychowawcze.

Program jest dostosowywany do aktualnych przepisów prawnych, posiadanych możliwości realizacyjnych i bieżących potrzeb.

2. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI:

1. Udzielanie uczniom klas I wsparcia psychicznego i wskazówek ułatwiających adaptację.
2. Kształtowanie pozytywnych relacji między rówieśnikami, integracja zespołu klasowego i nawiązywanie więzi emocjonalnych oraz budowa wzajemnego zaufania w grupie rówieśników.
3. Uczenie współpracy i współdziałania na rzecz budowania zdrowego środowiska psychospołecznego ( klimat społeczny szkoły).
4. Zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki.
5. Usprawnienie procesu uczenia się.
6. Rozwijanie poczucia własnej wartości - uporządkowanie własnego "ja", samopoznanie, rozwijanie własnej indywidualności, kontroli i umiejętności zachowania się w określonych sytuacjach.
7. Rozwijanie umiejętności psychospołecznych uczniów (otwarta komunikacja, rozwiązywanie konfliktów i problemów, wsparcie
   w przezwyciężaniu i radzeniu sobie z trudnościami).
8. Zapoznanie uczniów z podstawową wiedzą na temat uzależnień i ich szkodliwości dla zdrowia.
9. Uświadomienie konsekwencji używania różnych środków odurzających, w tym dopalaczy.
10. Zapobieganie wszelkim objawom patologii społecznej.
11. Przygotowanie do radzenia sobie z emocjami i stresem.
12. Promowanie zdrowego stylu życia.
13. Zwrócenie uwagi na symptomy śmiertelnych chorób (anoreksja, bulimia, rak piersi, HIV/AIDS).
14. Przygotowanie uczniów do życia w rodzinie.

3. PODSTAWA PRAWNA:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572, z póź. zm).
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z póź. zm).
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 2005 Nr 179 poz. 1485, z późn. zm).
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493, z późn. zm).
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 228, z późn. zm).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Poz. 532
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania
  i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Poz. 1113
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania
  i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. Poz. 843.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 5 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom
  i uczniom w formie zasiłku losowego na cele edukacyjne, pomocy uczniom w formie wyjazdów terapeutycznych-edukacyjnych oraz pomocy dzieciom i uczniom w formie zajęć opiekuńczych i zajęć terapeutyczno-edukacyjnych w 2015 r. Poz. 1103
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Poz. 1249
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły
  i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji. Poz. 1170
• Rozporządzenie Rady Ministrówz dnia 23 czerwca 2015 r.w sprawie realizacji Rządowego programu wspomagania w latach 2015–2018 organów prowadzących szkoływ zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach – „Bezpieczna+”.

4. DZIAŁALNOŚĆ WYCHOWAWCZA I PROFILAKTYCZNA:

Działalność wychowawcza w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:

1) fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych;

2) psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności;

3) społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych;

4) aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia.

Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności:

1) współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia;

2) kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie należy do jednych z najważniejszych wartości w życiu;

3) wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną;

4) kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców;

5) doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami

6) wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców;

7) rozwijanie i wspieranie działalności wolontarystycznej.

Działalność profilaktyczna dotyczy:

1) w przypadku profilaktyki uniwersalnej – wspierania wszystkich uczniów w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowania działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji;

2) w przypadku profilaktyki selektywnej – wspierania uczniów, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych;

3) w przypadku profilaktyki wskazującej – wspierania uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane, jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.

Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań obejmujących:

1) realizowanie wśród uczniów oraz ich rodziców programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych;

2) przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspokajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej;

3) kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji przez uczniów, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych;

4) doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów zachowań ryzykownych;

5) włączanie, w razie potrzeby, w indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków i substancji.

5. SZCZEGÓŁOWE ZADANIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI:

6. PRZEWIDYWANE EFEKTY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH:

- Szybsza i łatwiejsza adaptacja w nowym środowisku szkolnym.
- Lepsze relacje między uczniami – nauczycielami – rodzicami.
- Mniejszy wskaźnik agresji, przemocy wśród uczniów.
- Przewidywanie zagrożeń wynikających z przypadkowych kontaktów seksualnych.
- Świadomość zagrożeń wynikających z uzależnienia od papierosów, alkoholu, narkotyków.
- Wykształcenie umiejętności radzenia sobie z uzależnieniem i skuteczne szukanie pomocy.
- Dostrzeżenie walorów zdrowego stylu życia.
- Zwrócenie większej uwagi na dbałość o swoje zdrowie i podejmowanie środków zaradczych w sytuacjach zagrożenia.
- Lepsze rozpoznanie swoich zdolności i umiejętności.
- Rozpoznanie poziomu atrakcyjności różnych zawodów i specjalności.
- Świadomość znaczenia w życiu komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
- Umiejętność zastosowania pożądanych form i norm zachowania się w określonych sytuacjach życiowych.
- Wykształcenie radzenia sobie ze stresem poprzez różne formy i metody.