W roku szkolnym 2017/2018 V Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza przystąpiło do Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Priorytet 3, czego efektem było pozyskanie środków w wysokości 15.000 zł na zakup nowości wydawniczych do biblioteki szkolnej. Projekt stał się doskonałą okazją do zakupu książek atrakcyjnych dla uczniów. Dzięki otrzymanym środkom z budżetu państwa oraz środkom własnym, księgozbiór biblioteki wzbogacił się o 670 książek – nowości wydawnicze oraz lektury, służące realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego. Lektury stanowią zaledwie 30,1% ogółu zakupionych książek, tj. 202 sztuki.

Wśród nowości wydawniczych możemy znaleźć pozycje z zakresu: literatury pięknej (klasyka, poezja), literaturę młodzieżową, fantasy, kryminały, thrillery, powieści obyczajowe, książki z dziedziny psychologii, pedagogiki, informatyki, muzyki, architektury, historii sztuki, malarstwa, dziennikarstwa oraz poradniki dla młodzieży. Większość książek to pozycje pozostające w sferze zainteresowań uczniów. Wśród uczniów naszej szkoły została przeprowadzona ankieta, w której wypowiadali się na temat książek, jakie chcieliby znaleźć w bibliotece szkolnej. Wykaz proponowanych do zakupu książek został pozytywnie zaopiniowany przez Samorząd Uczniowski V LO i Radę Rodziców. Każdy z czytelników może znaleźć książkę dla siebie zgodnie ze swoimi zainteresowaniami i zapotrzebowaniem czytelniczym.

Czytanie jest bardzo ważną umiejętnością w życiu każdego człowieka, a funkcjonowanie we współczesnym świecie bez czytania jest wręcz niemożliwe. Bo dzięki niemu zdobywamy wiedzę, uzupełniamy nasze wiadomości. O tym, że czytanie książek niesie ze sobą szereg korzyści, wydaje się, że nie trzeba już nikogo przekonywać. Jednak badania pokazują, iż czytanie w Polsce jest na niskim poziomie. Cytując za Newsweek: „Poziom czytelnictwa w Polsce, mierzony metodami Biblioteki Narodowej, nie jest powodem do chwały. Z ankiet przeprowadzonych na próbie 3 tys. osób wynika, że 63 proc. respondentów w 2016 roku nie przeczytało ani jednej książki. Zaledwie co dziesiąty Polak sięgnął po więcej niż siedem pozycji”.

Jak popularyzować czytelnictwo wśród młodzieży szkolnej, jakie należy podjąć działania, by ten negatywny trend zmienić? Zadanie to wydaje się być bardzo trudne, szczególnie, gdy wokół obserwujemy zjawisko wypierania książki przez inne środki masowego przekazu, zmniejszanie się zainteresowania książką, zwłaszcza literaturą piękną. Korzyści z czytania jest bardzo dużo, trzeba je tylko sobie uświadomić i przekonać do czytania młodych odbiorców. Czytanie jest przede wszystkim kluczem do wiedzy i lepszej jakości życia. Kształtuje większą wrażliwość, rozbudza kreatywność oraz wpływa na rozwijanie kompetencji językowych. Poszerza nasze horyzonty, dzięki czemu na tą samą sprawę można spojrzeć z różnych perspektyw.

Poprzez czytanie poszerzamy swój zasób słownictwa. Większe słownictwo pomaga w opisywaniu swoich myśli, czy też uczuć. Mając bogatsze słownictwo lepiej się komunikujemy i lepiej przekazujemy swoje myśli. Ludzie czytający są bardziej skłonni do wypowiadania się i uczestnictwa w życiu społecznym. Regularne czytanie rozwija wyobraźnię i sprawia, że łatwiej nam stworzyć w umyśle coraz bardziej abstrakcyjne obrazy. Czytając książki zmuszamy nasz mózg do aktywności, lepszej produktywności. Czytanie ma duży wpływ na kształtowanie naszego charakteru. Poprzez ocenianie pozytywnych i negatywnych zachowań często konfrontujemy działania bohaterów z naszym własnym sumieniem, a dzięki temu w pewien sposób zmuszamy się do zastanowienia nad decyzjami, które kiedyś podjęliśmy lub te, które będziemy podejmować.

Czytanie ma też duży wpływ na podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Czytając książki związane tematycznie ze swoim zawodem, czy też zainteresowaniami, cały czas pracujemy nad sobą, doskonalimy się, zgłębiamy wiedzę. Czytanie ma również wpływ na zwiększanie zdolności analitycznych, rozwija zdolność krytycznego myślenia. Przyczynia się do tego czytanie np. kryminałów, gdzie rozwiązywanie zagadek wymaga od nas analizowania faktów.

Czytanie książek dostarcza nam wiedzy o innych krajach i kulturach, o przyrodzie, technice, historii, o tym wszystkim, o czym chcielibyśmy dowiedzieć się czegoś więcej, uczy nas etyki i empatii. Skłania do namysłu nad tym, co słuszne, a co nie, co dobre, a co złe. Z punktu widzenia uczniów czytanie ma jeszcze jedną bardzo ważną zaletę. Pomaga w zapamiętywaniu zasad pisowni, bo kiedy czytamy, automatycznie zapamiętujemy sposób zapisu wyrazów.

Osoby czytające mają zdecydowanie mniej problemów z przyswojeniem zasad ortografii, niejako automatycznie zapamiętują i odwzorowują je. Nie należy zapominać też o tym, iż czytanie pełni również funkcję relaksacyjną. Może działać odprężająco. Po ciężkim dniu, pełnym stresów, lektura dobrej książki pozwala na zapomnienie o codziennych problemach. Kiedy czytamy dobrą, wartościową książkę, która potrafi nas zainteresować, czujemy się odprężeni, obniża się poziom hormonów stresu.

Istotnym czynnikiem wspierającym popularyzacją czytelnictwa w szkołach jest wzbogacenie bibliotek szkolnych o nowe tytuły, atrakcyjną ofertą skierowaną do młodzieży w wieku szkolnym i realizowanie na dużą skalę programu wakacyjnego czytania. Ważnym elementem, który ma wpływ na popularyzację czytelnictwa jest zaszczepienie u dzieci miłości do książek poprzez pokazanie im, że czytanie może być także rozrywką, że to nie jest tylko obowiązek szkolny. Bardzo istotne zadanie stoi więc nie tylko przed szkołą, ale również przed rodzicami. Bo jak wiemy - wiele zależy od rodziców, od kultury czytania w domu i od uświadomienia sobie, jak ważne i rozwijające jest czytanie.

Pamiętajmy, że czytanie zaczyna się w domu. Czytanie jest umiejętnością niezbędną we współczesnym świecie. Odgrywa znaczącą rolę we wszystkich fazach rozwoju człowieka. Osoby, które opanują tę umiejętność lepiej radzą sobie w życiu. Propagowanie książek i rozwijanie czytelnictwa, obok udostępniania księgozbioru to jedno z najważniejszych zadań biblioteki szkolnej. Ogromną rolę w inspirowaniu aktywności czytelniczej odgrywa znajomość zainteresowań i potrzeb czytelnika. To zadanie dla nauczycieli bibliotekarzy, którzy na co dzień poprzez rozmowy i kontakt z czytelnikiem oraz przeprowadzanie różnych ankiet, próbują dotrzeć do każdego ucznia promując ciekawą lekturę.

W bibliotece nie ma przymusu. Czytelnik przychodzi świadomie, bo chce znaleźć dla siebie interesującą literaturę. W naszej szkole próby popularyzacji czytelnictwa podejmujemy. Mają one na celu: uświadomienie roli książki w kulturze i życiu człowieka, rozbudzenie potrzeby czytania, kształtowanie gustów czytelniczych młodzieży, kształcenie umiejętności posługiwania się wydawnictwami różnego rodzaju, wyrobienie nawyku czynnego uczestnictwa w życiu społecznym i kulturalnym młodego pokolenia.

Dla podniesienia poziomu czytelnictwa w V LO zostały podjęte działania:
1. Konkursy czytelnicze, czytelniczo – plastyczne, fotograficzne (konkurs na recenzję książki: „Książka, którą warto przeczytać”, „Literackie walentynki”, konkurs na najciekawszy plakat promujący czytelnictwo, konkurs na najlepiej czytającą klasę, konkurs - „Czytelnik Roku”, konkurs -„Selfie, z książką w tle”)
2. Konkursy recytatorskie np. VI Konkurs Recytatorski im. A. Mickiewicza.
3. Wystawy i wystawki tematyczne (np. Twórczość Barbary Rosiek, 50- lecie śmierci Haliny Poświatowskiej, „Złote myśli o książkach”, Katyń, Odzyskanie niepodległości, 78 rocznica wybuchu II wojny światowej, Dzień Języków Europejskich, Nowości wydawnicze).
4. Nowości czytelnicze na półkach – ekspozycje nowości zakupionych w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Priorytet 3.
5. Oglądanie filmów, przedstawień teatralnych, przygotowywanie akademii i uroczystości szkolnych nawiązujących do wydarzeń kulturalnych, historycznych i rocznicowych.
6. Stworzenie „kącika z książką” – akcja - "Klub latających książek" jako wyjątkowe miejsce w szkole, w którym można wymieniać się książkami.
7. Spotkania autorskie z twórcami książek – Zbigniew Myga (brat częstochowskiej poetki H. Poświatowskiej, współautor książki: „Poświatowska we wspomnieniach i inspiracjach”), Daniel Majewski (współautor najbardziej popularnej wśród młodzieży książki promującej zdrowy styl życia: „Trening życia. Deynn i Majewski trenuje”).  
8. Promowanie twórczości młodych debiutantów: uczeń klasy IIC Wojciech Drabczyk, którego praca: „Popis potęgi przemysłu” została opublikowana w książce: „Częstochowa 1826-1914”.
9. Publikacje uczniów V LO na stronie internetowej szkoły, które powstają w ramach działalności szkolnego koła dziennikarskiego.
10. Projekty edukacyjne klas I-III dotyczące promocji czytelnictwa.
14. Przeprowadzenie akcji: Maturzysto pozostaw po sobie książkę! Książka czytana żyje dłużej!

Cytując za Kingą Krawczyk, autorką bloga: literutopia.pl „....Czytanie to sztuka. Tak jak malowanie czy rzeźbienie, tylko że, nie potrzebujesz .... dłutka ani oślizgłej palety. Jedyne, czego wymaga od Ciebie autor to otwarty umysł. Masz chłonąć treści tak mocno, jak gąbka nasączona ....”. Dlatego warto zachęcać do czytania, pokazywać młodym ludziom, że czytanie jest cool.  Wszak czytanie to nie hobby, to styl życia! Czytanie pozwala odnieść sukces nie tylko w szkole. Pozwala odnieść sukces w dorosłym życiu.

Nauczyciele bibliotekarze V LO: mgr Edyta Pietrzkowska, mgr Aneta Salachna